تست پروفیل UPVC: آزمون‌های کنترل کیفیت و پایداری پروفیل

قبل از خرید یا نصب هر نوع در و پنجره، کم‌تر کسی به کیفیت آن فکر می‌کند؛ جایی که پروفیل‌ها تحت انواع آزمون‌های استاندارد فیزیکی و شیمیایی قرار می‌گیرند تا دوام، مقاومت و کارایی واقعی‌ آن‌ها بررسی شود. پروفیل‌های UPVC که امروزه یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین گزینه‌ها در ساخت در و پنجره هستند، به‌دلیل ویژگی‌هایی مانند عایق حرارتی بالا، مقاومت در برابر رطوبت و نگهداری آسان، جایگزین مناسبی برای آلومینیوم و … شده‌اند. در این مقاله از بوتیا به بررسی انواع تست پروفیل UPVC و اهمیت هر یک در تضمین کیفیت، طول عمر و عملکرد بهینه‌ آن‌ها خواهیم پرداخت. اگر شما هم قصد خرید این نوع پروفیل را برای پروژه خودتان دارید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

چرا کنترل کیفیت پروفیل UPVC حیاتی است؟

کنترل کیفیت پروفیل UPVC نقش مهمی در کارایی، دوام و زیبایی در و پنجره‌ها دارد. هرگونه ایراد در مواد اولیه یا فرایند تولید می‌تواند باعث کاهش عایق حرارتی، تغییر رنگ، شکنندگی یا حتی تغییر شکل پروفیل در طول زمان شود؛ بنابراین تست پروفیل UPVC بسیار مهم است. در ادامه، دلایل اهمیت کنترل کیفیت پروفیل UPVC بررسی می‌شود.

جلوگیری از تغییر رنگ (زردی) و شکنندگی در برابر نور خورشید

دلیل زرد شدن پروفیل UPVC چیست؟ پروفیل‌های نامرغوب فاقد تثبیت‌کننده‌های UV (تثبیت‌کننده‌های UV شامل TiO₂ یا پایدارکننده‌های قلع‌پایه هستند.) هستند و به‌مرور زمان در برابر تابش مستقیم آفتاب دچار زردی، گچی‌شدن و ترک‌های سطحی می‌شوند. این تغییر رنگ ظاهر پنجره را زشت می‌کند و نشان‌دهنده‌ کاهش مقاومت ماده در برابر نور و حرارت است. در مقابل، محصولاتی که تست پروفیل UPVC را گذرانده‌اند با استفاده از فرمولاسیون پیشرفته و افزودنی‌های مقاوم در برابر اشعه‌ فرابنفش، رنگ و شفافیت خود را حفظ می‌کنند و در برابر شکنندگی مقاوم می‌مانند. استفاده از چنین پروفیل‌هایی، به‌ویژه در مناطق آفتابی، مانع فرسودگی سریع و تغییر ظاهر پنجره می‌شود.

تضمین طول عمر و پایداری ابعادی پنجره

دوام و پایداری ابعادی از مشخصات پروفیل UPVC مرغوب است که با آزمون Heat Reversion ارزیابی می‌شود. پروفیل‌های بی‌کیفیت در اثر تغییرات دما و رطوبت به مرور زمان دچار تاب‌خوردگی، انبساط یا انقباض زیاد می‌شوند؛ در نتیجه این مشکلات باعث خرابی درزها و ایراد در باز و بسته شدن پنجره خواهد شد. در مقابل، پروفیل‌های استاندارد با ترکیب دقیق مواد و ساختار مهندسی‌شده، ثبات ابعادی بالایی دارند و حتی در شرایط آب‌وهوایی سخت هم شکل خود را حفظ می‌کنند. این ویژگی علاوه‌بر افزایش طول عمر پنجره، مانع تعمیرات مکرر می‌شود و عملکرد حرارتی، صوتی و ظاهری سیستم را در بلندمدت تضمین می‌کند.

مهم‌ترین آزمون‌های فیزیکی و شیمیایی پروفیل UPVC

برای اطمینان از کیفیت و دوام پروفیل‌های UPVC، انجام آزمون‌های فیزیکی و شیمیایی ضروری است. شما به‌عنوان خریدار این پروفیل‌ها با آگاهی از این آزمون‌ها می‌توانید محصولاتی انتخاب کنید که علاوه‌بر ظاهر زیبا، عملکرد حرارتی، صوتی و سازه‌ای مطلوبی هم داشته باشند. در ادامه مهم‌ترین آزمون‌های فیزیکی و شیمیایی پروفیل UPVC آورده شده است.

تست ضربه (Impact Test): ارزیابی مقاومت در برابر ضربه

آزمون مقاومت در برابر ضربه برای پروفیل‌های UPVC یکی از مراحل مهم کنترل کیفیت است که توانایی ماده در تحمل نیروهای ناگهانی خارجی را ارزیابی می‌کند. تست شکنندگی پروفیل (تست ضربه) کمک می‌کند تا از شکستن پروفیل هنگام حمل، نصب و طول عمر استفاده جلوگیری شود. مقاومت در برابر ضربه پروفیل‌های UPVC، بیشتر با دو روش استاندارد یعنی آزمون ضربه با جرم سقوط‌کننده و آزمون ضربه چارپی اندازه‌گیری می‌شود. لازم به ذکر است که دمای این آزمون معمولاً 23°C ± 2 است. روش انجام هر یک از این روش‌ها با هم فرق دارد.

تست برگشت حرارت (Heat Reversion Test): پایداری ابعادی

برای آزمون برگشت حرارت، سه مقطع پروفیل UPVC به طول ۲۲۰ میلی‌متر از محصولات تولیدی انتخاب می‌شوند. سپس روی هر نمونه دو خط با فاصله تقریبی ۲۰۰ میلی‌متر کشیده می‌شود. نمونه‌ها به‌مدت ۶۰ دقیقه در کوره‌ای با دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرند و پس از یک ساعت از کوره خارج و در دمای محیط خنک می‌شوند.

سپس در ادامه تست پروفیل UPVC فاصله خطوط کشیده شده دوباره اندازه‌گیری و ضریب برگشت حرارت برای هر نمونه و هر علامت محاسبه می‌شود. طبق استاندارد RAL آلمان (استاندارد RAL-GZ 716 )، برای پروفیل‌های فرعی مانند پروفیل رابط، کاور، اتصال، زهوار و … حداکثر اختلاف برگشت حرارت ۳درصد و برای پروفیل‌های اصلی 2درصد مجاز است. همچنین اختلاف درصد برگشت حرارت بین دو طرف سطح پروفیل‌های اصلی نباید بیش از ۰.۴درصد باشد.

آزمون مقاومت در برابر جوش‌پذیری (Welding Strength Test)

در آزمون مقاومت در برابر جوش‌پذیری (Welding Strength Test)، بخش‌های جوش‌خورده‌ی پروفیل تحت نیروی کششی مشخصی قرار می‌گیرند تا تأثیر کیفیت جوش بررسی شود. اگر پروفیل پیش از رسیدن به نیروی استاندارد دچار شکست شود، نشان‌دهنده‌ی ضعف در فرآیند جوش یا کیفیت مواد اولیه است. میزان نیروی اعمال‌شده با توجه به هندسه و اینرسی مقطع پروفیل محاسبه می‌شود و برای هر نوع پروفیل متفاوت است. در نهایت، نیروی شکست واقعی با مقدار محاسبه‌شده مقایسه می‌شود تا کیفیت اتصال ارزیابی شود. این آزمون مطابق با الزامات RAL-GZ 716 و ISO 527-2 انجام می‌گیرد.

تست میزان خاکستر و پرکننده‌ها (Ash Content): بررسی درصد مواد افزودنی

تست میزان خاکستر (Ash Content Test) یک روش استاندارد آزمایشگاهی است که برای تعیین مقدار مواد معدنی غیرآلی در پروفیل UPVC انجام می‌شود. در این روش، نمونه‌ای از پروفیل در کوره‌ای با دمای حدود ۸۰۰ تا ۸۵۰ درجه سانتی‌گراد حرارت داده می‌شود تا تمام مواد آلی بسوزند و تنها مواد معدنی و پرکننده‌ها باقی بمانند. نسبت وزن باقی‌مانده به وزن اولیه، به‌عنوان درصد خاکستر گزارش می‌شود. مقدار مناسب خاکستر (معمولاً بین ۶ تا ۱۰ درصد) نشان‌دهنده‌ی استفاده از مواد اولیه‌ی باکیفیت و کنترل‌شده است. درصد بالای پرکننده موجب شکنندگی، و درصد پایین موجب افت مقاومت مکانیکی می‌شود.

آزمون‌های عملکردی و مقاومت محیطی کلیدی

آزمون‌های عملکردی و مقاومت محیطی نقش مهمی در تضمین کیفیت و دوام پروفیل‌های UPVC دارند. این تست‌ها مقاومت پروفیل در برابر ضربه، تغییرات دما، تابش خورشید، باران و سایر شرایط محیطی را بررسی می‌کنند. در ادامه مهم‌ترین آزمون‌های عملکردی و مقاومت محیطی کلیدی بررسی شده‌اند.

تست کج شدگی یا پیچش (Twist Test)

تست کجی پروفیل UPVC برای این انجام می‌شود که ببینیم پروفیل تا چه حد از حالت صاف بودن در طول خود منحرف شده است. برای این کار، دو نمونه یک‌متری پروفیل را به‌صورت آینه‌ای روی یک سطح صاف کنار هم قرار می‌دهند؛ سپس با دقت فاصله بین آن‌ها را در طول پروفیل اندازه‌گیری می‌کنند. میزان انحراف پروفیل‌ها نباید در طول یک متر بیشتر از ۱ میلی‌متر باشد، یعنی نهایتا تا نیم میلی‌متر انحراف در هر متر قابل قبول است.

آزمون مقاومت در برابر اشعه فرابنفش (UV Resistance/Weathering Test)

یکی از مهم‌ترین آزمایش‌ها برای ارزیابی کیفیت پروفیل‌های UPVC، تست مقاومت در برابر اشعه فرابنفش (UV) و شرایط جوی است. این تست پروفیل UPVC بررسی می‌کند که پروفیل‌ها چگونه در برابر تابش مستقیم خورشید، باران، باد و تغییرات دما مقاومت می‌کنند و آیا خواص مکانیکی و ظاهری خود را در طول زمان حفظ خواهند کرد یا خیر. در این استاندارد پروفیل UPVC، نمونه‌های پروفیل در معرض تابش UV شبیه‌سازی می‌شود و شرایط محیطی سخت قرار می‌گیرند تا تاثیرات طولانی‌مدت نور خورشید و عوامل جوی بر رنگ، سطح و استحکام آن‌ها بررسی شود.

تست تعیین جرم واحد طول و اندازه‌گیری ابعاد

در آزمایشگاه کنترل کیفیت UPVC تست تعیین جرم واحد طول و اندازه‌گیری ابعاد هم انجام می‌شود. در تست تعیین جرم واحد طول، نمونه‌ای ۲۵۰ میلی‌متری با دقت ۱ میلی‌متر اندازه‌گیری و سپس جرم آن با دقت ۱ گرم تعیین می‌شود. جرم واحد محاسبه‌شده نباید کم‌تر از ۹۵درصد مقدار اسمی تعیین‌شده طبق استانداردهای مربوطه باشد. برای بررسی کیفیت ابعادی پروفیل‌های UPVC، ضخامت‌های داخلی و خارجی با ابزار دقیق اندازه‌گیری می‌شوند و هندسه کلی پروفیل هم مورد ارزیابی خواهد شد. سپس این مقادیر با ابعاد مرجع مقایسه می‌شوند تا این اطمینان به‌دست آید که پروفیل‌ها با استاندارد پروفیل UPVC یکی هستند.

آزمون مقاومت در برابر دمای بالا و عملکرد در شرایط آب‌وهوایی مختلف

یکی دیگر از مراحل مهم تست پروفیل UPVC، آزمایش مقاومت حرارتی است. در این مرحله، پروفیل‌ها در دماهای مختلف (°C −۲۰ تا +۸۰) قرار می‌گیرند تا میزان تغییر شکل و مقاومت آن‌ها بررسی شود. این تست به‌ویژه برای مناطقی با شرایط آب‌وهوایی گرم یا سرد اهمیت دارد. برای مثال، پنجره‌هایی که در معرض تابش شدید آفتاب هستند، باید بتوانند در برابر گرما و نور مستقیم مقاومت کنند. همچنین در مناطق سردسیر، پروفیل‌ها نباید در دماهای پایین ترک بخورند یا تغییر شکل دهند. تست‌های حرارتی به تولیدکنندگان کمک می‌کنند تا محصولات خود را برای شرایط مختلف محیطی بهینه کنند و عملکرد طولانی‌مدت آن‌ها تضمین شود.

جمع‌بندی

انجام انواع تست‌های فیزیکی، شیمیایی و عملکردی پروفیل‌های UPVC نقش مهمی در تضمین کیفیت، دوام و عملکرد بهینه این محصولات دارد. هر تست پروفیل UPVC به شناسایی نقاط ضعف احتمالی و اطمینان از تطابق پروفیل با استانداردها (تست‌ها طبق استانداردهای EN 12608، RAL-GZ 716 و ISO 4892 انجام می‌شوند.) کمک می‌کند. استفاده از پروفیل‌های استاندارد و باکیفیت، دوام و پایداری پنجره و در را تضمین می‌کند؛ در نتیجه عملکرد حرارتی و صوتی مناسب، زیبایی ظاهری و کاهش نیاز به تعمیرات مکرر را هم به‌همراه دارد. به‌همین دلیل، آگاهی از تست‌ها و انتخاب محصولی که این آزمون‌ها را طی کرده باشد، برای داشتن پنجره‌ها و درهای مقاوم و با کارایی بالا ضروری است.

سوالات متداول